Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (HCLS) Quân tình nguyện và chuyên gia Việt nam hy sinh trên đất bạn Lào để hồi hương về nước là một nhiệm vụ quan trọng và thiêng liêng. Những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Ban Chỉ đạo 515 tỉnh và Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh Thừa Thiên Huế, cùng với trách nhiệm được giao, cấp ủy, chi bộ, cán bộ, đảng viên, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế đã phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng, khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Hàng trăm HCLS hy sinh trên đất bạn Lào đã được cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 tìm thấy để đưa về với đất mẹ, về với Tổ quốc Việt Nam thân yêu.
Còn nhớ, vào một ngày đầu tháng 5 năm ngoái, chúng tôi có dịp cùng với cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế đi tìm kiếm HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Bản Đông, huyện Lào Ngam, tỉnh Salavan, Nước Cộng hoà dân chủ Nhân dân Lào. Theo nguồn tin do người dân địa phương cung cấp, tại khu đồi cao su của nhà dân trong Bản có 3 ngôi mộ bộ đội Việt Nam hy sinh và được người dân trong bản chôn cất vào khoảng năm 1973. Sau hơn 1 giờ cơ động bằng ô tô và khoảng gần 30 phút đi bộ trong những con đường ngoằn nghèo, khúc khuỷu, đoàn chúng tôi cũng đã đến được khu đồi cao su nghi có HCLS bộ đội Việt Nam. Chẳng cần nghỉ ngơi, cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 nhanh chóng triển khai phương án và tiến hành tìm kiếm, đào bới… Do thời gian chiến tranh lùi xa, địa hình, vật chuẩn thay đổi, do đó việc xác định vị trí mộ rất khó, cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 phải thay phiên nhau tổ chức đào bới. Nhìn khu đồi cao su rộng hàng trăm m2, cùng với thời tiết nắng nóng oi lả mới thấy hết sự khó nhọc, vất vả mà cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 đang thực hiện.
Tranh thủ nghỉ giải lao uống ước, chúng tôi được Đại úy quân nhân chuyên nghiệp (QNCN) Nguyễn Minh Cường, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế thông tin: Hiện nay các thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ ngày càng rất khan hiếm, nếu có thì nằm rải rác ở khu vực đồi, núi xa xôi, hiểm trở, có những nguồn tin anh em phải hành quân bộ cả ngày đường mới đến nơi và chủ yếu là phải đào tọa độ. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, vất vả, tuy nhiên với trách nhiệm là một cán bộ đảng viên được cấp trên giao nhiệm vụ, bản thân tôi cùng các đồng đội vẫn không nản chí, quyết tâm tìm kiếm bằng được HCLS để đưa các bác, các chú về với quê hương.
“Thậm chí có những khu vực, địa bàn có thông tin mộ liệt sĩ, nhưng khi tổ chức đào bới rất khó nhọc, đất, đá cứng, thậm chí cuốc, xẻng đào xuống còn mẻ, tay chân anh em chúng tôi bong tróc, đặc biệt thời tiết trên đất bạn nắng nóng rất khắc nghiệt… Song, khi chúng tôi tìm kiếm, đào bới mà gặp được HCLS, cất bốc được các bác, các chú lên thì mọi khó nhọc, mệt mỏi đều tan biến…”, tiếng Đại uý QNCN Bùi Khắc Trường, nhân viên Đội quy tập 192 xen vào câu chuyện giữa tôi với Đại uý Cường.
Được biết, hiện nay nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất bạn Lào của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế gặp muôn vàn khó khăn, khí hậu, thời tiết khắc nghiệt; nguồn tin mộ chí ngày càng ít, khu vực chôn cất liệt sĩ thay đổi hiện trạng do thời gian quá lâu, những người biết tin thì già yếu, có người đã qua đời. Hàng tháng trời, cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 phải vượt nắng, thắng mưa, trèo đèo, lội suối, lặn lội trong rừng sâu, nước độc; nhiều ngày phải ăn, ngủ trong rừng, trong các bản làng xa xôi của nước bạn để thu thập, tìm kiếm, khảo sát nguồn tin… Khó khăn, vất vả, thiếu thốn chồng chất, song ở đâu có nguồn tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ là ở đó có dấu chân và hình bóng của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế.
Thượng úy QNCN Đào Xuân Hùng, Nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế bộc bạch: Có những chuyến đi chúng tôi mất cả tuần trời đào bới trong rừng sâu, thời tiết nắng nóng nên có những đồng chí còn bị ốm, bị cảm cúm… Tuy nhiên khi nghĩ đến những đồng đội đã anh dũng chiến đấu hy sinh còn nằm lại giữa rừng sâu, chúng tôi, những cán bộ, đảng viên được giao nhiệm vụ đặc biệt này, chúng tôi lại động viên nhau để vượt qua khó khăn, vất vả, quyết tâm dù có 1 thông tin ở bất kỳ ví trí nào, chúng tôi cũng sẽ tìm đến để tổ chức tìm kiếm, quy tập.
Phát huy vai trò cán bộ, đảng viên để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Theo chỉ huy Đội quy tập 192, để hoàn thành tốt nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS, ngay sau khi đơn vị hành quân sang đến đất bạn, ổn định nơi ăn, ở, Cấp uỷ, chi bộ, chỉ huy Đội nhanh chóng họp bàn, triển khai các phương án cụ thể; đồng thời tổ chức quán triệt nhiệm vụ và động viên tinh thần anh em để sẵn sàng bước vào thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả cao nhất.
Thượng tá Hà Trọng Thường, Bí thư chi bộ, Chính trị viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết: Trên cơ sở nhiệm vụ và các nguồn thông tin do bên bạn cung cấp, Cấp ủy, chi bộ kịp thời ra Nghị quyết để lãnh đạo, triển khai thực hiện, chúng tôi bám sát vào tình hình cụ thể để đề ra chủ trương, giải pháp sát với thực tế, sát với địa bàn; trong đó chúng tôi gắn trách nhiệm giao cho từng đồng chí chi ủy viên chỉ huy trên các hướng, các mũi công tác; phát huy sở trường các đồng chí cán bộ, đảng viên có kinh nghiệm đi những năm trước, thông thạo địa hình và biết nhiều tiếng Lào để làm đàu tàu, dẫn dắt hướng, mũi.
Cũng theo chỉ huy Đội quy tập 192, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ trên đất bạn, đơn vị luôn chú trọng phối hợp tốt với cấp uỷ, chính quyền, lực lượng vũ trang bạn để làm công tác dân vận, tuyên truyền, vận động bà con nhân dân các địa phương cung cấp thông tin và hỗ trợ Đội khi thực hiện nhiệm vụ. “Chính nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, phối hợp tốt với cấp ủy, chính quyền địa phương bạn nên khi đơn vị đặt chân đến các địa bàn, nhất là các bản vùng sâu, vùng xa, chúng tôi được cấp ủy từ huyện cho đến thôn, bản và đồng bào các dân tộc của bạn giúp đỡ rất nhiều, từ nơi ngủ nghỉ, cử người dẫn đường đến việc thu thập, thông báo nguồn thông tin, qua đó giúp Đội thực tốt nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập trong thời gian qua…”. Trung tá Hồ Văn Chức, Đội phó Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế thông tin thêm.
Hành trình đi tìm kiếm, quy tập HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất bạn Lào của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế trong những năm qua là một hành trình gắn với sự gian lao, vất vả, khó nhọc; gần 800 bản, làng, hàng ngàn cánh rừng, quả đồi, con suối của hai tỉnh Salavan, Sêkông đều in đậm dấu chân của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192. Thực hiện nhiệm vụ trong muôn vàn khó khăn đó, nhưng khi nghĩ đến đồng đội đã anh dũng ngã xuống đang còn nằm lại nơi đất khách quê người, cùng với sự chờ ngóng liệt sĩ của những người thân, mỗi cán bộ, đảng viên, nhân viên Đội quy tập 192 lại tiếp tục khắc phục khó khăn, tiếp tục vượt suối, băng rừng để tìm đồng đội… Và, với sự nổ lực cố gắng không mệt mỏi, từ năm 2002 đến nay, Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế đã tìm kiếm, cất bốc, quy tập được gần 1.000 HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại địa bàn 2 tỉnh Salavan, Sêkông – Nước bạn Lào để hồi hương về nước.
Trong các chuyến công tác, hội đàm, kiểm tra tại Lào, các đồng chí lãnh đạo Ban Chỉ đạo 515 Quân khu 4, lãnh đạo Tỉnh, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Thừa Thiên Huế khi đến thăm động viên, đều đánh giá cao nỗ lực, trách nhiệm của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192.
Đại tá Hoàng Văn Nhân, Phó Bí thư Đảng ủy, Chính uỷ Bộ CHQS tỉnh, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết: Ban Chỉ đạo 515 tỉnh và Bộ CHQS tỉnh luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao Đội quy tập 192 khi thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất Lào. Chúng tôi thường xuyên kết nối, trao đổi thông tin với Ban Công tác đặc biệt hai tỉnh Salavan, Sêkông và Bộ CHQS hai tỉnh bạn để phía bạn tạo điều kiện cho anh em Đội thực hiện nhiệm vụ. Chúng tôi cũng thường xuyên điện hỏi thăm, động viên Đội và chỉ đạo Đội phải tiếp tục đẩy mạnh công tác khảo sát, tìm kiếm, dù có một thông tin nhỏ về liệt sĩ, mộ liệt sĩ cũng phải quyết tâm tìm kiếm bằng được để cất bốc đưa các anh hùng liệt sĩ về với quê hương, về với Tổ quốc.
Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn hai tỉnh Salavan, Sêkông – Nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào vẫn còn rất nhiều HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh nhưng chưa được tìm thấy; do đó nhiệm vụ của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế trong thời gian tới sẽ còn nặng nề, khó khăn hơn rất nhiều. Với sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, kịp thời của Ban Chỉ đạo 515 Quân khu 4, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh và Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế, cùng với sự quyết tâm, đoàn kết thống nhất trong Cấp ủy, chỉ huy, của từng cán bộ, đảng viên, nhân viên trong Đội, tin tưởng rằng, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 sẽ tiếp tục phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng, phát huy tinh thần của người cán bộ, đảng viên, phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thiêng liêng, cao cả mà Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân giao phó./.
Bài và ảnh: LÊ VĂN SÁU
Ghi chú ảnh:
Ảnh 1: Cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế tìm kiếm, quy tập HCLS tại Bản Đông, huyện Lào Ngam, tỉnh Salavan – Lào.
Ảnh 2: Cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế trao đổi thông tin mộ liệt sĩ với người dân địa phương Lào
Ảnh 3: Cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức lực lượng tìm kiếm, quy tập HCLS tại tỉnh Salavan – Lào
Ảnh 4: Cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế tìm kiếm, cất bốc HCLS tại địa bàn Lào
Ảnh 5: Vượt lên muôn vàn khó khăn gian khổ, cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế luôn thực hiện tốt nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS tại địa bàn Lào
Ảnh 6: Cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 cùng người dân Lào nghỉ chân bên bờ suối trên đường tìm kiếm hài cốt liệt sĩ
Ảnh 7: Đồng chí Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo 515 tỉnh Thừa Thiên Huế đến thăm, động viên cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS tại Bản Đông, huyện Lào Ngam, tỉnh Salavan – Lào.
Ảnh 8: Thiếu tướng Phan Văn Sỹ (áo trắng thứ 4 hàng đầu), Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 4, Trưởng đoàn kiểm tra Quân khu 4 kiểm tra Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS tại tỉnh Salavan – Lào
Ảnh 9: Thiếu tướng Phan Văn Sỹ, Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 4, Trưởng đoàn kiểm tra Quân khu tặng quà Tết Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS tại tỉnh Salavan – Lào
Ảnh 10: An táng HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam huy sinh trên đất bạn Lào tại Nghĩa trang thành phố Huế được Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế tìm kiếm, cất bốc trong mùa khô 2022-2023.
