Ngày 1/2, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thường kỳ, đánh giá hình kinh tế – xã hội tháng 1/2024, phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công và triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc gia.
Dự Phiên họp có các Phó Thủ tướng; Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quang ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; đại diện lãnh đạo các ban, cơ quan của Trung ương Đảng, Quốc hội và lãnh đạo một số tập đoàn kinh tế.
Kinh tế – xã hội tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực
Tại phiên họp, các thành viên nêu đánh giá: Trước những khó khăn, thách thức do tác động của tình hình thế giới, cũng như vấn đề nội tại của nền kinh tế, với tinh thần không để “đầu năm thong thả, cuối năm vất vả”, ngay từ những ngày đầu, tháng đầu năm mới 2024, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai quyết liệt Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội; tập trung chỉ đạo điều hành quyết liệt, dứt khoát, rõ ràng, việc nào dứt việc đó, theo tinh thần “Kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tăng tốc sáng tạo, hiệu quả bền vững”.
Nhờ đó, tình hình kinh tế – xã hội tháng 1 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực với nhiều kết quả quan trọng, đáng ghi nhận trên các lĩnh vực. Trong đó, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 3,37% so với cùng kỳ; thị trường tiền tệ, tỷ giá cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất huy động và cho vay duy trì xu hướng giảm. Thu ngân sách Nhà nước đạt 231.000 tỷ đồng, giảm nhẹ; xuất nhập khẩu tiếp tục tăng mạnh với tổng kim ngạch đạt gần 64,22 tỷ USD, tăng 37,7% so với cùng kỳ, xuất siêu 2,92 tỷ USD.
Đáng chú ý, các ngành, lĩnh vực chủ yếu có nhiều tín hiệu tích cực. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 18,3% so với cùng kỳ, thể hiện xu hướng tích cực, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 19,3%. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 1 tăng 8,1%; đón trên 1,5 triệu lượt khách quốc tế, tăng 73,6% so với cùng kỳ.
Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực, giải ngân vốn đầu tư công ước đạt 2,58% kế hoạch, cao hơn so cùng kỳ; vốn FDI đăng ký đạt 2,36 tỷ USD, tăng 40,2%; vốn FDI thực hiện đạt 1,48 tỷ USD, tăng 9,6% so với cùng kỳ.
Số doanh nghiệp thành lập mới tăng cả về số lượng và vốn đăng ký so với cùng kỳ (tăng 24,8% số doanh nghiệp, tăng 52,8% số vốn đăng ký và tăng 50,8% số lao động). Công tác quy hoạch tiếp tục được đẩy mạnh. Đến nay có 109/111 quy hoạch đã hoàn thành việc lập, thẩm định, phê duyệt. Kinh tế số, chuyển đổi số quốc gia, triển khai Đề án 06, cung cấp dịch vụ công trực tuyến tiếp tục được thúc đẩy.
Các lĩnh vực văn hóa, xã hội được chú trọng. Chính trị – xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; phòng chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh. Đối ngoại, hội nhập quốc tế được tăng cường, nhiều hoạt động đối ngoại cấp cao diễn ra ngày từ đầu năm; uy tín, vị thế đất nước tiếp tục được nâng lên. Các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Mặc dù vậy, các thành viên Chính phủ cũng thẳng thắn nhìn nhận: Ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn, lạm phát, tỷ giá, nợ xấu tiềm ẩn rủi ro. Nhiều ngành công nghiệp, dịch vụ còn gặp khó khăn do tiếp tục chịu ảnh hưởng từ biến động của thị trường thế giới, nhất là do thiên tai, căng thẳng tại một số khu vực.
Hoạt động sản xuất, kinh doanh còn khó khăn, tiềm ẩn rủi ro gia tăng nợ xấu; thị trường bất động sản còn khó khăn; đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn…
Các thành viên Chính phủ cũng đề xuất tiếp tục chăm lo công tác an sinh xã hội, trong đó có xóa nhà tạm, dột nát, xây dựng các khu nội trú cho học sinh, giáo viên vùng cao, vùng sâu, vùng xa…
Phát biểu kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc nhở không được say sưa với thắng lợi; không chủ quan lơ là mà cần tiếp tục nỗ lực cố gắng hơn, tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.
Thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới
Chỉ rõ và phân tích các hạn chế, tồn tại, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm thời gian qua, Thủ tướng yêu cầu thời gian tới tiếp tục bám sát Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, lãnh đạo chủ chốt, Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030, Kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025, các Nghị quyết, Chỉ thị của Chính phủ, Thủ tướng để cụ thể hóa thành kế hoạch, lộ trình thực hiện của từng cấp, ngành và cơ quan.
Bên cạnh đó, cần phát huy tính chủ động, tích cực, tự chịu trách nhiệm của các cấp chính quyền địa phương, bảo đảm giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc và phục vụ tốt nhất người dân, doanh nghiệp.
Cùng với đó là nâng cao năng lực dự báo và nắm chắc tình hình; bản lĩnh, chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành; tập trung xử lý công việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, bảo đảm hiệu quả, thực chất, tránh phô trương, hình thức. Thủ tướng cho rằng phải phát huy tinh thần trách nhiệm cao, dám nghĩ, dám làm; nâng cao hiệu quả phối hợp, nhất là giải quyết những vấn đề liên ngành, liên vùng; chủ động báo cáo và đề xuất giải pháp vấn đề vượt thẩm quyền.
Thủ tướng yêu cầu trước mắt tập trung lo cho toàn dân, nhất là người dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và người yếu thế được đón Tết an lành, vui tươi, tiết kiệm, nghĩa tình và an toàn; mọi người dân đều có Tết; khẩn trương hoàn thiện Chương trình, Kế hoạch hành động, các văn bản cụ thể để triển khai các Nghị quyết số 1 và 2 của Chính phủ.
Thủ tướng yêu cầu tập trung chuẩn bị các đề án theo chương trình làm việc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, đề án trong chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bảo đảm tiến độ, chất lượng đề ra; tiếp tục phát huy hiệu quả của 26 Tổ công tác của Thành viên Chính phủ và 5 Tổ công tác đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công, trực tiếp làm việc, nắm bắt, tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc ngay từ đầu năm; tổ chức họp với các địa phương để triển khai các Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ bằng hình thức phù hợp.
Thủ tướng chỉ đạo phải giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả. Đồng thời phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác; củng cố những thị trường truyền thống, mở rộng thị trường mới; tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Nhà nước; kiểm soát chặt chẽ bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia.
Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ động lực tăng trưởng. Trong đó, tập trung tạo thuận lợi thu hút, giải ngân các nguồn lực đầu tư của toàn xã hội; xúc tiến, thu hút dự án FDI có quy mô lớn, công nghệ cao, nhất là các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, điện tử, bán dẫn, Hydrogen…
Các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh xuất khẩu, nhất là hàng nông, lâm, thủy sản sang những thị trường lớn, tiềm năng; đẩy nhanh đàm phán, ký kết Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện Việt Nam-UAE, các FTA với Brazil, Khối thị trường chung Nam Mỹ, Ấn Độ; khai thác thị trường Halal để mở rộng thị trường xuất khẩu mới, tiềm năng; khai thác hiệu quả thị trường trong nước, thực hiện kích cầu tiêu dùng vào dịp Tết Nguyên đán; triển khai đồng bộ các giải pháp để đẩy mạnh thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế.
Thủ tướng lưu ý thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới. Trong đó, thúc đẩy mạnh mẽ 6 vùng kinh tế – xã hội theo Nghị quyết của Bộ Chính trị; tranh thủ cơ hội mới từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng sản xuất, thương mại, đầu tư toàn cầu và khu vực, thu hút đầu tư, phát triển ngành, lĩnh vực chíp bán dẫn, linh kiện…; thu hút nguồn lực tài chính xanh, tín dụng xanh ưu đãi để phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới Hydrogen; xây dựng và phát triển trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam.
Tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh
Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia; đẩy nhanh phê duyệt quy hoạch.
Trong đó, giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của năm 2024; xử lý các dự án tồn đọng, khó khăn, vướng mắc về cung ứng vật liệu xây dựng, giải phóng mặt bằng, chuyển mục đích sử dụng đất rừng…; khẩn trương hoàn thành việc lập, thẩm định, phê duyệt các quy hoạch còn lại và 5 quy hoạch vùng; triển khai nhanh, hiệu quả quy hoạch đã ban hành.
“Bộ Tài nguyên và Môi trường cần sửa ngay quy định liên quan nguyên vật liệu xây dựng, nhất là phục vụ đắp nền. Các bộ, ngành liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát mỏ đất đá, xử lý nghiêm sai phạm”, Thủ tướng yêu cầu.
Các bộ, ngành, địa phương phải tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh; thúc đẩy khơi thông, huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực; quyết liệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh; tập trung triển khai thực hiện Đề án 06 theo tinh thần bảo đảm công khai, minh bạch, tạo thuận lợi, tiết giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp.
Người đứng đầu Chính phủ cũng chỉ đạo thực hiện phát triển mạnh các ngành, lĩnh vực chủ yếu. Trong đó tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, ngành công nghiệp chủ lực; đẩy nhanh tiến độ dự án quy mô lớn, công nghệ cao, có tính lan tỏa mạnh mẽ; chủ động triển khai giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng; kiên quyết không để thiếu điện, xăng dầu…, nhất là huy động sức mạnh tổng lực sớm hoàn thành đường dây tải điện 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối.
Thủ tướng yêu cầu thúc đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, nhất là lương thực, thực phẩm, phát triển công nghiệp chế biến nông sản và các mặt hàng nông sản chất lượng, giá trị gia tăng cao; tận dụng tốt cơ hội xuất khẩu nông sản, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia; quyết liệt tháo gỡ ách tắc, khắc phục “thẻ vàng” (IUU) của ngành thủy sản, giao Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trực tiếp chỉ đạo.
Về dịch vụ, du lịch, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng phải phát triển mạnh các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, ứng dụng công nghệ cao như vận tải, logistics, giáo dục, y tế, ngân hàng…; lưu ý nâng cấp các cảng thủy nội địa và khai thác tốt tuyến vận tải đường sắt để tăng tính kết nối; có giải pháp cụ thể để tiết giảm chi phí vận tải, logistics; đẩy mạnh thu hút du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ, xúc tiến du lịch các thị trường trọng điểm.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương chú trọng lĩnh vực văn hóa, xã hội; làm tốt công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân; bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu; tiếp tục củng cố quốc phòng, an ninh; giữ vững trật tự an toàn xã hội.
Mặt khác, các bên liên quan đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; tăng cường đối ngoại, hội nhập quốc tế, thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội; nâng cao hiệu quả công tác dân vận; thực hiện tốt nguyên tắc dân chủ cơ sở; củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thủ tướng yêu cầu quán triệt, tuyên truyền rộng rãi, hiểu sâu sắc bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng “Tự hào và tin tưởng dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, văn hiến và anh hùng”, qua đó, củng cố thêm niềm tự hào dân tộc, truyền thống lịch sử, tinh thần yêu nước, có thêm bản lĩnh, tự tin; phát huy tinh thần trách nhiệm; tạo khí thế mới, động lực mới hoàn thành nhiệm vụ được giao.
