Những ngày tháng Chín (từ 17-26/9), cách Việt Nam nửa vòng trái đất, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có chuỗi hoạt động đa phương kết hợp song phương sôi nổi tại tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh – Liên hợp quốc, Hoa Kỳ và thăm chính thức Brazil.
Chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính một lần nữa minh chứng hình ảnh Việt Nam yêu chuộng hòa bình, tích cực, có trách nhiệm thông qua các đóng góp hiệu quả, thực chất về mọi mặt tại các diễn đàn đa phương, đặc biệt là tại Liên hợp quốc, được cộng đồng quốc tế đặt nhiều kỳ vọng.
Với Hoa Kỳ, chuyến công tác của Thủ tướng diễn ra ngay sau chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Joe Biden, nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, an ninh và phát triển bền vững.
Vì vậy, chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng nhằm cụ thể hóa, triển khai các thỏa thuận, cam kết đạt được giữa lãnh đạo cấp cao hai nước. Đối với Brazil, chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với việc thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương trong tương lai, là dấu mốc mở ra thời kỳ quan hệ hợp tác mới với Brazil.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Lãnh đạo Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ, ngày 19/9. (Ảnh: Nguyễn Hồng) |
“Động cơ vĩnh cửu”
Có thể thấy rõ xung lực mới của mối quan hệ “Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, an ninh và phát triển bền vững” ở mỗi chặng đường trên đất nước Hoa Kỳ và đoàn Thủ tướng Phạm Minh Chính tới thăm, làm việc. Chắc chắn, phía Hoa Kỳ cảm nhận rất rõ một chính phủ “hành động”, một quyết tâm rất lớn của Việt Nam trong việc phát triển mạnh mẽ, thực chất tầm cao mới trong quan hệ mà hai bên vừa thiết lập.
“Quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ rất riêng, rất đặc biệt”; “đưa công nghệ, đổi mới sáng tạo và đầu tư thực sự trở thành trụ cột mới quan trọng của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện”; “hãy lấy Việt Nam làm cứ điểm tại khu vực Đông Nam Á”; “hãy cùng nhau hợp tác, cùng nhau chiến thắng, cùng nhau có lợi trên tinh thần lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, “hãy đến với Việt Nam để chứng kiến sự đổi mới của Việt Nam”, “thành công của các bạn cũng là thành công của chúng tôi và ngược lại”…
Mỗi cuộc gặp gỡ của Thủ tướng Phạm Minh Chính với lãnh đạo, quan chức, chính khách, doanh nghiệp, học giả, sinh viên… từ San Francisco đến thủ đô Washington D.C hay New York là những thông điệp mạnh mẽ và ấn tượng như vậy, để cảm nhận rõ một khí thế mới, một tinh thần mới đang trào dâng trong quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ.
Những đề xuất, biện pháp để thúc đẩy hợp tác song phương “xứng tầm” với khuôn khổ mới của quan hệ được Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu bật rất cụ thể. Theo đó, Việt Nam xác định hợp tác kinh tế – thương mại – đầu tư là nền tảng, là “động cơ vĩnh cửu” của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Mỹ.
Để triển khai hiệu quả khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Hoa Kỳ sớm công nhận Quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam, khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ cao của Hoa Kỳ làm ăn kinh doanh tại Việt Nam. Bên cạnh đó, hai bên cần tạo đột phá trong hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, giáo dục – đào tạo; đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa hợp tác chống biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, phát triển năng lượng tái tạo…
“Chính phủ Việt Nam sẵn sàng mở cửa đón tất cả doanh nghiệp tới đầu tư kinh doanh đúng pháp luật, ổn định, hiệu quả vì sự hùng cường, thịnh vượng của mỗi nước, ấm no, hạnh phúc của người dân… Đây là cách tốt nhất để hàn gắn vết thương, gác lại quá khứ, hướng tới tương lai”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tại Diễn đàn kinh doanh Việt Nam-Hoa Kỳ.
Về phía Hoa Kỳ, trong các trao đổi với Thủ tướng Phạm Minh Chính, các lãnh đạo, chính khách và doanh nghiệp Hoa Kỳ đều bày tỏ sự ủng hộ mối quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ ngày càng phát triển hơn nữa, đồng thời cho rằng, Việt Nam trở thành quốc gia ngày càng có vai trò và tiếng nói quan trọng ở khu vực.
Theo Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Gina Raimondo, các doanh nghiệp Mỹ sẽ đầu tư mạnh vào Việt Nam trong thời gian tới. Một ví dụ cụ thể, ngay trong chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thung lũng Silicon, Phó Chủ tịch Tập đoàn Meta (một trong những công ty công nghệ có giá trị nhất thế giới) Joel Kaplann đã nhấn mạnh thị trường Việt Nam rất lớn, tiềm năng và mong muốn mở rộng đầu tư tại mảnh đất hình chữ S.
Biểu tượng của sự hàn gắn
Tại New York, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự một sự kiện đa phương có ý nghĩa vô cùng quan trọng – Phiên thảo luận chung cấp cao Khóa 78 ĐHĐ LHQ với chủ đề “Xây dựng lại lòng tin và thúc đẩy đoàn kết toàn cầu: Tăng cường hành động về Chương trình Nghị sự 2030 và các Mục tiêu phát triển bền vững hướng tới hòa bình, thịnh vượng, tiến bộ và bền vững cho tất cả mọi người”.
 |
| Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị cấp cao của Liên hợp quốc về sẵn sàng ứng phó và phòng chống đại dịch. (Ảnh: Nguyễn Hồng) |
Trong khuôn Phiên thảo luận cấp cao ĐHĐ LHQ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham gia các Phiên họp cấp cao với nhiều hoạt động quan trọng như dự và phát biểu tại Phiên thảo luận chung cấp cao ĐHĐ; dự và phát biểu tại các Hội nghị Thượng đỉnh, Hội nghị cấp cao của LHQ về các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, ứng phó đại dịch… cùng nhiều cuộc gặp song phương nhằm chuyển tải chính sách nhất quán của Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam đến bạn bè quốc tế về một Việt Nam hòa bình, hợp tác và hội nhập, đưa quan hệ Việt Nam với LHQ và các nước lên một tầm cao mới.
Giữa một thế giới đứng giữa bờ vực rạn nứt – nhận định của Tổng thư ký Antonio Guterres tại Phiên khai mạc ĐHĐ LHQ, mối quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ được Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden gợi lên như một biểu tượng của sự hàn gắn, một hình mẫu vượt qua quá khứ, vì hòa bình và tương lai.
Dường như không ai có thể tưởng tượng một ngày Tổng thống Hoa Kỳ đứng cạnh Lãnh đạo Việt Nam ở Hà Nội và tuyên bố cam kết thúc đẩy quan hệ hợp tác ở mức độ cao nhất. Đây là một minh chứng cho việc các nước có thể vượt qua quá khứ, từ đối thủ trở thành đối tác cùng giải quyết các thách thức và hàn gắn vết thương.
 |
| Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gặp Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 78 Dennis Francis. |
Với Việt Nam, hợp tác với LHQ luôn giữ một vị trí quan trọng trong đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước nói chung và trong đối ngoại đa phương nói riêng. Kể từ khi Việt Nam trở thành thành viên chính thức của LHQ năm 1977, hợp tác Việt Nam – LHQ không ngừng phát triển, mang lại nhiều ý nghĩa và kết quả thiết thực cho cả hai bên.
Trên chặng đường tham gia, hợp tác với LHQ, Việt Nam ngày càng khẳng định là thành viên tích cực, chủ động, có trách nhiệm và đóng góp có hiệu quả, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao và gửi gắm kỳ vọng lớn.
Việt Nam xử lý cân bằng, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và tăng cường vị thế đất nước, được bạn bè quốc tế tín nhiệm bầu vào nhiều vị trí, cơ quan quan trọng. Việt Nam hiện giữ nhiều trọng trách, nổi bật là thành viên Hội đồng Nhân quyền LHQ (nhiệm kỳ 2023-2025), đồng thời tiếp tục ứng cử vào một số vị trí, cơ quan của LHQ.
Dấu mốc thúc đẩy quan hệ với Brazil
Tại Brazil, chặng cuối chuyến công tác dài ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính có các cuộc gặp gỡ, trao đổi với Tổng thống Lula da Silva và các lãnh đạo cấp cao khác của Brazil, với các chính đảng, tổ chức xã hội, chính quyền một số bang, giới doanh nghiệp nhằm giúp hai bên có định hướng mới trong việc thúc đẩy quan hệ hợp tác, làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác toàn diện, xác định những dự án và lĩnh vực hợp tác cụ thể, qua đó đưa quan hệ giữa hai nước đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả.
Đánh giá về triển vọng hợp tác giữa Việt Nam và Brazil, Đại sứ Việt Nam tại Brazil Phạm Thị Kim Hoa cho rằng tiềm năng hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa hai nước rất to lớn. Brazil cũng là cửa ngõ để Việt Nam đi vào các thị trường khu vực Mỹ Latinh, giống như Việt Nam là cánh cửa để Brazil vào ASEAN và các nước châu Á.
Là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam ở khu vực Mỹ Latinh, Brazil là nền kinh tế lớn nhất ở khu vực này và luôn nắm giữ vai trò quan trọng trong các tổ chức hợp tác và liên kết vùng. Brazil đồng thời là thành viên của nhóm G20, BRICS và MECOSUR.
Chống biến đổi khí hậu, phát triển nguồn năng lượng mới, chuyển đổi số, bảo đảm an ninh năng lượng và lương thực, hội nhập và an ninh khu vực, tăng trưởng bền vững và bình đẳng trong quan hệ quốc tế… đều là những lĩnh vực mà sự tương đồng quan điểm giữa hai bên rất sâu rộng.
Theo Đại sứ Phạm Thị Kim Hoa, hai bên có thể vừa học hỏi lẫn nhau, vừa trợ giúp cho nhau và vừa dựa vào nhau để cùng giải quyết những vấn đề liên quan, tận dụng cơ hội để cùng phát triển. Việt Nam đang tiến tới đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) với nhóm các nước ở Mỹ Latinh và sự ủng hộ của Brazil rất quan trọng trong quá trình đàm phán.
* * *
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Đại học Georgetown, Hoa Kỳ. |
Trong bài phát biểu chính sách tại Đại học Georgetown, Hoa Kỳ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nói: Trong bối cảnh hiện nay, thế giới đứng trước hai sự lựa chọn, một là, thụ động hứng chịu những thách thức, nguy cơ với cái giá phải trả rất đắt; hai là, chủ động thích ứng, tranh thủ cơ hội, hoá giải thách thức, lấy hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển làm mục tiêu, lấy Hiến chương LHQ và luật pháp quốc tế làm nền tảng, lấy đối thoại và hợp tác làm công cụ.
“Việt Nam chọn con đường thứ hai và mong muốn các đối tác cũng như vậy. Đó là nền tảng để chúng tôi triển khai đường lối xây dựng và bảo vệ đất nước”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh. Có lẽ, đó cũng là thông điệp xuyên suốt trong chuyến công tác đa phương kết hợp song phương của Thủ tướng tại tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh và các đối tác quan trọng của Việt Nam.
