Sáng sớm 13/3, đoàn công tác của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cùng các thân nhân, cựu binh Trường Sa có mặt ở Khu tưởng niệm Gạc Ma, huyện Cam Lâm. Dòng người nghiêm trang, lặng lẽ dâng hoa, thắp hương tưởng nhớ đồng đội, người thân.
Nhiều người đến thắp hương tưởng nhớ 64 chiến sĩ hy sinh. Ảnh: An Phước.
Cựu binh Lê Minh Thoa (53 tuổi, quê Bình Định) không giấu được vẻ xúc động. Ông nói mình là người trong cuộc nên luôn nhớ những ký ức, nhất là khi nhìn lại từng di ảnh, kỷ vật của đồng đội đã ngã xuống vì đất nước. “Tôi mở quán phở tại quê nhà và đặt tên là phở Gạc Ma – Trường Sa để nhắc nhở bản thân, để khách ghé đến không quên sự kiện lịch sử quan trọng này”, ông nói.
Là vợ liệt sĩ Đinh Ngọc Doanh, bà Đỗ Thị Hà bảo suốt 33 năm qua chưa vơi nỗi nhớ chồng. Cứ nghĩ đến chuyện ông nằm lại nơi biển khơi cùng đồng đội, bà thấy lòng trĩu nặng.
Ông Trần Thanh Hải, Phó chủ tịch Tổng liên đoàn Lao Động Việt Nam, cho biết lần này lễ tưởng nhớ 64 chiến sĩ trọn vẹn hơn, bởi di ảnh cuối cùng của liệt sĩ Trần Quốc Trị, quê Quảng Bình, đã được bổ sung.
Ngoài những công trình hiện hữu, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam mong muốn Khu tưởng niệm Gạc Ma được cải tạo thành “Trường sa thu nhỏ” để mọi người dân khi đến đây có thể hình dung cụ thể hơn về quần đảo Trường Sa.
Cựu binh Gạc Ma Lê Văn Thoa (bên trái) giới thiệu các đồng đội của mình qua ảnh. Ảnh: An Phước.
Khu tưởng niệm Gạc Ma rộng 2,5 ha khánh thành hồi tháng 7/2017 với mức đầu tư hơn 130 tỷ đồng. Nơi đây lưu giữ nhiều kỷ vật của các chiến sĩ được gia đình gửi đến cùng những kỷ vật của các con tàu đắm tại Gạc Ma như bánh lái, các mảnh súng trường; cuốc xẻng của các chiến sĩ khi tham gia bảo vệ tổ quốc… Từ khi đưa vào hoạt động, khu tưởng niệm đón khoảng 2.350 đoàn với hơn 220.000 lượt người tham quan.
Điểm nhấn khu tưởng niệm có chủ đề “Những người nằm lại phía chân trời” với biểu tượng “Vòng tròn bất tử” cùng tinh thần bất khuất, dũng cảm của các chiến sĩ Hải quân đã ngã xuống vì biển đảo của Tổ quốc. Cụm tượng đài các chiến sĩ Gạc Ma làm từ những phiến đá granite nguyên khối nặng hơn 14 tấn. Mỗi cụm tượng đài cao 12 m, ngang 12 m.
Tháng 3/1988, Việt Nam đưa tàu ra xây dựng cụm đảo chìm Gạc Ma – Cô Lin – Len Đao trong bối cảnh Trung Quốc liên tục chiếm đóng trái phép các bãi đá thuộc chủ quyền của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa. Rạng sáng 14/3/1988, khi bộ đội đang chuyển vật liệu lên bãi Gạc Ma, phía Trung Quốc đưa nhiều tàu chiến cùng binh lính đến cướp cờ, sát hại các chiến sĩ. 64 chiến sĩ Việt Nam hy sinh, 9 người bị bắt.
Tàu HQ-604 và HQ-605 bị bắn chìm. Tàu HQ 505 bị bắn cháy đã lao hết tốc lực lên bãi, trở thành cột mốc sống bảo vệ chủ quyền Cô Lin. Việt Nam giữ được Cô Lin, Len Đao, còn Gạc Ma bị Trung Quốc chiếm trái phép đến nay.
